Pracownicy będący zatrudnieni na stanowiskach w profesjach zaufania publicznego, jak i ubiegający się o taką pracę kandydaci muszą przejść obowiązkowe badania z zakresu psychologii. Lista takich zawodów jest o wiele dłuższa i zróżnicowana. Podobnie jak wykonywane psychotesty, które najczęściej koncentrują się na sprawdzeniu pacjenta pod kątem osobowości oraz predyspozycji sprawnościowych.
W jakich zawodach badania są wymagane?
Psychotestom może poddać się rak naprawdę każdy pracownik, bez względu na zajmowane stanowisko. Niemniej jednak istnieją profesje, w których ich przeprowadzenie jest obowiązkowe. Ich wykaz znajduje się w rozporządzeniu Rady Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 28 maja 1996 roku w sprawie rodzajów prac wymagających szczególnej sprawności psychofizycznej. Wśród nich można znaleźć między innymi takie zawody jak: policjant, żołnierz, kierowca, maszynista, pilot, nawigator, treser dzikich zwierząt, saper, górnik, strażak. Lista zawiera aż 36 punktów z bardzo zróżnicowanymi profesjami. Są to przede wszystkim stanowiska, na których wymaga się opanowania, szybkiej reakcji oraz podejmowania kluczowych decyzji. Badania psychologiczne są konieczne dla zapewnienia zarówno pracownikom, jak i osobom postronnym bezpieczeństwa. Bardzo często od ich działań zależy zdrowie lub życie innych ludzi.
Jaki jest zakres psychotestów?
Bardzo trudno jest scharakteryzować szczegółowo tego rodzaju badania, ponieważ ze względu na odmienność profesji, różnią się one na przykład treścią, a ich przebieg jest uzależniony w dużej mierze od zajmowanego stanowiska w pracy. Wszystkie jednak łączy wspólny mianownik w postaci rozmowy z psychologiem. Specjalista ocenia w trakcie jej trwania predyspozycje pacjenta, poziom odporności na stres, a także może wykryć zaburzenia, uniemożliwiające wykonywanie pracy.
Z reguły psychotesty składają się z dwóch części – testowej oraz sprawnościowej. W ramach pierwszej sprawdza się osobowość, sprawność intelektualną oraz czas reakcji. Z kolei druga obejmuje diagnostykę specjalistyczną aparaturą, którą dysponuje między innymi pracownia psychologiczna ze Zgierza, znajdująca się w Jarocinie. Można w ten sposób ocenić zdolność widzenia po zmroku, oceny odległości, jak również koordynację wzrokowo-ruchową. Ta część jest szczególnie istotna w przypadku, chociażby kierowców czy operatorów urządzeń transportowych.
Ile czasu są ważne badania?
Z reguły nie określa się terminu kolejnego przeprowadzenia badań, o ile nie ma żadnych powodów do sprawdzenia sprawności psychoruchowej pacjenta. Psychotestom natomiast regularnie powinni być poddawani zawodowi kierowcy, jak również instruktorzy jazdy, egzaminatorzy, motorniczy. W ich przypadku muszą być odnawiane co 5 lat aż do ukończenia 65 roku życia, a później co rok.
Do badań najlepiej podejść wypoczętym, nie będąc pod wpływem alkoholu lub środków psychoaktywnych. W przeciwnym razie psycholog ma prawo odmówić ich przeprowadzenia i wyznaczyć nowy termin. Z kolei w sytuacji otrzymania negatywnej decyzji, pacjent ma prawo złożyć odwołanie w ciągu 14 dni, a wtedy badania mogą odbyć się ponownie.